Hoe merk ik het?
Een onregelmatig en meestal snel hartritme
Hoe werkt het?
Boezemfibrilleren (of atriumfibrilleren) is een vooral bij ouderen regelmatig voorkomende ritmestoornis. Normaal ontstaat de elektrische prikkel voor het samentrekken van het hart op één plaats in de boezems van het hart, de sinusknoop. Deze prikkel wordt daarna in een regelmatig ritme doorgeleid naar de kamers. Tijdens boezemfibrilleren is de prikkelvorming in de boezems chaotisch en volstrekt onregelmatig. Slechts een gedeelte van de prikkels wordt naar de kamers geleid. Dit veroorzaakt een onregelmatige samentrekking van de kamers en dus een onregelmatige hartslag. De kamers krijgen daardoor niet de tijd om zich volledig met bloed te vullen. De pompfunctie van het hart kan daardoor in gevaar komen. Boezemfibrilleren kan voorkomen als een eenmalige episode, in aanvallen of kan chronisch aanwezig zijn. De klachten kunnen net als bij de andere ritmestoornissen niet of nauwelijks merkbaar zijn. Maar men kan ook last hebben van hinderlijke hartkloppingen met pijn op de borst en zeker als de pompfunctie in gevaar komt met vermoeidheid, duizeligheid en neiging tot flauwvallen. Bij veel ouderen wordt het bij toeval ontdekt. Vroeger beschouwde men boezemfibrilleren als een relatief onschuldige ritmestoornis. Tegenwoordig weten we dat vooral het risico op bloedstolselvorming in de onregelmatig en inefficiënt samentrekkende boezems is verhoogd. Deze stolsels kunnen doorschieten naar bij voorbeeld de hersenen waardoor een TIA of een beroerte kan ontstaan.
Hoe ontstaat het?
Er zijn voor boezemfibrilleren meerdere oorzaken mogelijk. In het hart zelf gelegen, zoals hartklepaandoeningen, hartfalen of aderverkalking van de kransslagvaten. Of buiten het hart gelegen, zoals hoge bloeddruk, een te hoge schildklierwerking, bloedarmoede of koorts. Ook sommige luchtwegverwijdende medicijnen kunnen boezemfibrilleren uitlokken. Bij 15 tot 30 procent van de mensen kan voor het boezemfibrilleren echter geen oorzaak worden gevonden.
Hoe ga ik er zelf mee om?
Indien u het vermoeden heeft dat er bij u sprake is van boezemfibrilleren of een andere hartritmestoornis kunt u het beste een afspraak maken bij uw huisarts. Zelf kunt u er, indien nog niet duidelijk is wat er aan de hand is, weinig aan doen.
Hoe gaat de arts er mee om?
De afwijkingen aan pols- en hartslag zijn bij boezemfibrilleren vaak zeer kenmerkend. Op grond van eenvoudig lichamelijk onderzoek door de huisarts is dus vaak al te zeggen of de kans op deze ritmestoornis groot is. Een ECG (elektrocardiogram of hartfilmpje) kan de diagnose bevestigen. Als er sprake is van eenmalig of aanvalsgewijs voorkomend boezemfibrilleren is het niet altijd mogelijk een ECG te maken tijdens de ritmestoornis. Bij aanvalsgewijs boezemfibrilleren zou een Holter- (24 uurs) ECG dan uitkomst kunnen bieden. Bloedonderzoek is soms nodig om bij voorbeeld bloedarmoede of een te snelle schildklierfunctie als oorzaak van het boezemfibrilleren aan te tonen. Indien de oorzaak door de huisarts niet kan worden gevonden en dit toch van belang is, is verwijzing naar een cardioloog noodzakelijk. De cardioloog zal het onderzoek uitbreiden met een echocardiogram. In het algemeen zal dan ook geprobeerd worden de ritmestoornis weer te corrigeren. Dit kan met medicijnen en/of door middel van een elektroshock: elektrische cardioversie. Vaak lukt dat niet, of slechts voor korte duur. Dan moeten we het boezemfibrilleren accepteren. U zult dan bloedverdunners voorgeschreven krijgen om te voorkomen dat er in het onregelmatig samentrekkende hart bloedstolsels ontstaan. Vaak worden ook medicijnen voorgeschreven om te zorgen dat het hartritme niet te snel wordt. Hiermee kunt u vaak weer normaal functioneren.
