contactgegevens
APOTHEEK VELGHE
Zottegemstraat 24
9688 Schorisse
T. 055 45 56 81
info@apotheekvelghe.be

APOTHEEK VELGHE RONSE
Peperstraat 19
9600 Ronse
T. 055 21 26 72
ronse@apotheekvelghe.be
› Mazelen

Hoe merk ik het?

  • Aanvankelijk verkoudheid, loopneus, ontstoken ogen en koorts
  • Uitslag na een dag of vier, aanvankelijk in het gezicht, later over het hele lichaam
  • Lichaamstemperatuur neemt toe als de uitslag zich uitbreid, na een aanvankelijke daling

Hoe werkt het?

Mazelen is een kinderziekte die we in Nederland vrijwel niet meer zien. Dat komt omdat alle in Nederland wonende kinderen op de leeftijd van 14 maanden en later met negen jaar tegen mazelen worden ingeënt (BMR injectie). Sommige bevolkingsgroepen weigeren om principiële redenen hun kinderen te laten vaccineren. Onder hen kunnen mazelenepidemieën nog wel voorkomen. één tot twee weken na besmetting (de incubatietijd) ontstaan de eerste ziekteverschijnselen: een verkoudheid met een loopneus, een droge hoest en rode ogen. De temperatuur loopt hoog op, om na een dag of vier wat af te zakken. Dan ontstaat de uitslag, eerst in het gezicht, later verspreid over de rest van het lichaam. Het zijn onregelmatige rode vlekken die iets boven het niveau van de huid liggen. Ze jeuken wat. Op het wangslijmvlies zijn witte plekjes zichtbaar met een rood randje: de Koplikse vlekken. De uitslag breidt zich uit, de vlekken vloeien samen en worden donkerder. De kinderen kunnen zich flink ziek voelen. Zo'n vier tot zeven dagen na het ontstaan ervan verbleekt de uitslag en daalt de temperatuur. Bij gezonde kinderen verloopt de infectie meestal ongecompliceerd. Bij minder goed gevoede kinderen, bijvoorbeeld in ontwikkelingslanden, overlijdt echter tien procent van de patiëntjes aan de ziekte of aan de complicaties ervan. Complicaties ontstaan doordat bacteriën binnendringen via de door het mazelenvirus beschadigde slijmvliezen. De meest voorkomende complicaties zijn middenoorontsteking en longontsteking. Ze zijn vaak te herkennen doordat de koorts niet daalt als de uitslag gaat verbleken of doordat de koorts na een aanvankelijke daling weer gaat stijgen. Zeldzamer is een ernstiger complicatie. Bij één op de 1.000 à 2.000 patiëntjes raken de hersenen geïnfecteerd door het virus. Dat kan later tot ernstige blijvende invaliditeit leiden.

Hoe ontstaat het?

Mazelen is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een zeer besmettelijk virus (morbillivirus). De besmetting vindt plaats door het inademen van minuscule speekseldeeltjes die door een patiëntje worden opgehoest. De ziekte is besmettelijk vanaf het optreden van de eerste verschijnselen (de verkoudheid) totdat het uitslag helemaal is verdwenen.

Hoe ga ik er zelf mee om?

Er bestaat geen specifieke behandeling tegen mazelen. Zorg dat uw kind voldoende rust krijgt en laat het goed drinken (zie ook: koorts bij kinderen). Na ongeveer tien dagen genezen de kinderen spontaan.

Hoe gaat de arts er mee om?

Raadpleeg uw arts als u twijfelt aan de diagnose. Nogmaals, als uw kind de BMR-prik heeft gehad kan het nooit mazelen krijgen. Als de diagnose vaststaat, dan moet de ziekte zijn beloop hebben. Raadpleeg opnieuw uw arts als uw kind erg ziek wordt en u het niet vertrouwt. Ook doet u er goed aan uw arts te waarschuwen als de koorts niet daalt als de uitslag gaat verbleken en verder als de temperatuur na een aanvankelijke daling weer gaat oplopen. Deze verschijnselen kunnen wijzen op het ontstaan van een complicatie, zoals een oor- of longontsteking. In zo'n geval zal de arts een antibioticum voorschrijven. Het kind moet regelmatig gecontroleerd te worden om het herstel te volgen. Mazelen is zeer besmettelijk. Houd andere kinderen die de ziekte nog niet gehad hebben of die niet zijn ingeënt uit de buurt van het patientje. Vaak zal dat echter al te laat zijn, want de besmettelijkheid begint al voordat de diagnose mazelen is gesteld.

Wetenschappelijk nieuws

Het gevaar van mazelen mag niet worden onderschat. In Europa is mazelen aan een opmars bezig en in ontwikkelingslanden veroorzaakt het virus jaarlijks nog steeds meer dan 100.000 doden. Het virus wist een deel van het geheugen van het afweersysteem, waardoor mensen die besmet zijn, vatbaar worden voor infecties met andere ziekteverwekkers. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC waarop Rory de Vries morgen promoveert. De onderzoeker heeft gekeken hoe mazelen wordt overgedragen en hoe het virus mensen ziek maakt. Mazelen wordt gekenmerkt door hoge koorts, rode vlekjes en een verzwakking van het afweersysteem. Jaarlijks sterven wereldwijd ruim 100.000 mensen (vooral kinderen) aan de ziekte, ondanks de beschikbaarheid van een veilig en werkzaam mazelenvaccin. ‘’Het is dus geen onschuldige kinderziekte, hoewel veel mensen dat wel denken’’, zegt De Vries. Omdat mazelen één van de meest besmettelijke ziektes is bij de mens en een belangrijke doodsoorzaak van kinderen wereldwijd, is het interessant om te weten hoe het virus precies wordt overgedragen. De onderzoeker heeft aangetoond welke cellen belangrijk zijn bij binnenkomst van het virus in het lichaam. Via deze zogenoemde dendritische cellen en alveolaire macrofagen komt het virus terecht bij een bepaald soort witte bloedcellen, de lymfocyten. Vanaf daar verspreidt het virus zich verder naar sommige organen, de luchtwegen en de huid. Mazelen veroorzaakt vooral sterfte doordat het virus het afweersysteem verzwakt. De Vries heeft aangetoond hoe dat precies in zijn werk gaat. Normaal bouwen mensen afweer op tegen een virus nadat ze ermee besmet zijn. Cellen die bij de afweer tegen dit virus betrokken zijn geweest blijven in het bloed aanwezig en kunnen het virus herkennen zodra het nòg een keer het lichaam wil binnendringen. Het lichaam weet dan al hoe het het virus moet uitschakelen. ‘Mazelen zorgt er echter voor dat deze immunologische geheugencellen na infectie grotendeels verdwijnen, waardoor het immunologisch geheugen voor een deel is ‘gewist’. Dit leidt tot een verhoogde vatbaarheid voor opportunistische infecties met andere ziekteverwekkers, net als bij de ziekte AIDS’, zegt De Vries. De onderzoeker wijst erop dat het bijzonder is dat we nog maar zo weinig begrijpen van hoe mazelen ziekte veroorzaakt, terwijl het virus zelf al zo lang bekend is, ‘Mijn proefschrift is een opstap voor vervolgstudies, waarin aandacht wordt besteed aan de ontwikkeling van nieuwe en meer efficiënte methodes van toediening van het mazelen vaccin.’ In Nederland sterven sinds de vaccinatie nog nauwelijks mensen aan mazelen. Wel komt eens in de 5-7 jaar een epidemie voor. Die zijn vooral lokaal en onder mensen die niet gevaccineerd zijn. Omdat mazelen nu minder actueel is daalt In Europa de vaccinatiegraad, waardoor de ziekte weer aan een opmars bezig is. Alleen al in 2011 heeft dit geleid tot meer dan 30,000 mazelen gevallen binnen Europa.