Hoe merk ik het?
- Uitstulpingen via de anus
- Jeuk, irritatie of branderig gevoel
- Pijn (vooral bij wrijven)
- Bloedverlies (geringe hoeveelheid vers bloed op de ontlasting of op het toiletpapier, rood gekleurd toiletwater; dit is meestal het eerste verschijnsel)
- Huidontsteking rond de anus
- Uitzakken van de aambeien via de anus (vervelend irritant gevoel)
Hoe werkt het?
Onder het slijmvlies van de anus bevindt zich een kluwen van adertjes. Deze kluwen kan opzwellen met bloed en helpt daardoor de anus lucht- en waterdicht af te sluiten van de buitenwereld. Zo'n ader kan uitzakken en opzwellen, als een spatader. Dan spreken we van een aambei. De klachten die een aambei geeft kunnen erg verschillen:- Als ze inwendig zitten geven ze vaak geen klachten. Als er (harde) ontlasting langs passeert kan een aambei stuk gaan en we zien dan wat helder rood bloed bij de ontlasting.
- Een aambei kan ook door de anus naar buiten gaan puilen. Ook dan kunnen verschillende klachten ontstaan: het kan pijnlijk zijn, vooral als de ontlasting passeert, het kan gaan irriteren en jeuken. Ook kan het voelen als een hinderlijk knobbeltje en een gevoel van aandrang veroorzaken. In Zo'n uitwendige aambei kan zich een stolseltje vormen. De aambei zwelt dan in korte tijd op en wordt erg pijnlijk.
Hoe ontstaat het?
Een aambei kan ontstaan als u hard moet persen, bijvoorbeeld omdat u last hebt van obstipatie en lang op de WC zit of doordat u de gewoonte hebt de ontlasting lang op te houden. Verder na een periode van diarree. In de zwangerschap en tijdens de bevalling zien we nogal eens aambeien ontstaan. In de zwangerschap zijn de weefsels onder in het bekken namelijk weker en sterker doorbloed en tijdens de bevalling komt er ook grote druk op de anus te staan. Bij het vorderen van de leeftijd worden de weefsels zwakker en kunnen ook makkelijker aambeien ontstaan. Vaak is het gewoon een kwestie van aanleg: de één krijgt ze heel makkelijk, de ander krijgt ze nooit.
Hoe ga ik er zelf mee om?
Het belangrijkste is dat u zorgt voor een vlotte stoelgang: hou de ontlasting niet te lang op en zorg dat deze vlot passeert. Blijf niet lang op de WC zitten persen. Als u daar problemen mee hebt, pas dan uw voeding aan: eet vezelrijk, drink voldoende. Goede lichaamsbeweging is ook van belang. Hebt u last van irritatie en jeuk, reinig de anus dan met een nat washandje, deppend. Gebruik geen toiletdoekjes of irriterend papier. Wat zinkzalf kan verlichting geven. Draag katoenen ondergoed.
Hoe gaat de arts er mee om?
Hebt u regelmatig last van bloedverlies met de ontlasting of verandert uw ontlastingspatroon, raadpleeg dan uw huisarts. Er kan een andere oorzaak zijn van de klachten, bijvoorbeeld een gezwel in de endeldarm. Ook als het niet lukt de ontlasting makkelijk te maken, raadpleeg dan de apotheker of de huisarts voor een geschikt laxeermiddel. Voor jeuk, irritatie en pijn hebben zij verlichtende zalven voorhanden. Zetpillen zijn niet effectief. Als u plots last krijgt van een pijnlijke zwelling in de anus, raadpleeg dan uw huisarts, liefst binnen 48 uur. Deze kan dan het stolseltje uit de aambei verwijderen, waardoor u sneller van de klachten af bent. Hebt u veelvuldig of langdurig klachten, dan is het aan te raden de aambeien chirurgisch te laten verwijderen
Wetenschappelijk nieuws
Apotheken hebben te weinig oog voor de privacy van klanten. daarnaast laat de voorlichting te wensen over. Dat blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond die 22 willekeurig geselecteerde apotheken bezocht. De bezoekers meldden zich met steeds dezelfde klacht: aambeien.
Het type poeptest dat wordt gebruikt in het Nederlandse bevolkingsonderzoek naar darmkanker loopt tegen zijn grenzen aan. Het is tijd voor de volgende generatie test, een die ook tumorspecifieke afvalproducten in de ontlasting opspoort. Dat concludeert Sietze van Turenhout in zijn promotieonderzoek bij VUmc. Daarmee wordt het naar verwachting mogelijk meer afwijkingen te vinden, maar ook met name díe zwellingen die daadwerkelijk een hoog risico hebben om darmkanker te worden. Van Turenhout promoveert 26 november. De sterfte aan darmkanker kan worden verlaagd met een bevolkingsonderzoek met zogeheten 'fecale immunologische testen' (FIT's), ofwel poeptesten. Een positieve test wijst op bloedverlies in de ontlasting, mogelijk veroorzaakt door darmkanker of voorloperstadia (poliepen), en dient te worden gevolgd door een darmonderzoek (colonoscopie). Echter, de huidig beschikbare testen vangen slechts een klein deel van de poliepen. In zijn promotieonderzoek onderzocht Sietze van Turenhout verschillende aspecten van de poeptest. Zo bleek dat twee testen meer afwijkingen detecteren dan één. Echter, één monster bleek even nauwkeurig als twee testen, wanneer een lagere afkapwaarde (om een test positief te noemen) werd gekozen. Daarnaast bleek dat de FIT vaker darmkanker mist bij vrouwen dan bij mannen. Dit verschil verdween door voor vrouwen een lagere afkapwaarde te kiezen. Doordat o.a. het verschil in adenomen erg klein bleek te zijn, lijkt het echter niet nodig om daadwerkelijk voor mannen en vrouwen een ander afkappunt te kiezen. Dit proefschrift toont verder aan dat aambeien niet vaak leiden tot fout-positieve resultaten (d.w.z. de test geeft de aanwezigheid van bloed aan, maar er wordt geen darmkanker of adenoom gevonden). Mensen met aambeien hadden een gelijk aantal fout-positieve testen als mensen zonder afwijkingen in de darm. Bovendien bleek dat één FIT niet nauwkeurig genoeg is om adenomen te vinden in mensen waarbij darmkanker in de familie voorkomt, of bij mensen die eerder adenomen hadden. Ten aanzien van het aantal colonoscopie?n dat jaarlijks in Nederland wordt verricht in de gebruikelijke patiëntenzorg, is de verwachting dat 40% meer colonoscopie?n moeten worden gedaan ten tijde van het bevolkingsonderzoek. De onderzoeken vermeld in dit proefschrift zijn verricht bij mensen die zijn doorverwezen voor een colonoscopie, niet in een proefbevolkingsonderzoek onder de Nederlandse bevolking. Bij een vergelijking van FIT-resultaten bij mensen met darmkanker gevonden in de groep doorverwezen voor colonoscopie en mensen uit een proefbevolkingsonderzoek, bleek dat de resultaten vergelijkbaar zijn wanneer ze worden vergeleken per stadium van de tumor. Dit ondersteunt de resultaten uit dit proefschrift. Samengevat heeft de FIT haar top bereikt, en is het tijd voor een betere test. Het opsporen van tumorspecifieke afvalproducten in de ontlasting geeft niet alleen de mogelijkheid om meer afwijkingen op te sporen, maar ook om alleen die adenomen te vinden die daadwerkelijk een hoog risico hebben om darmkanker te worden. Door de FIT gericht te maken op de biologie van kanker, tillen we hem naar een hoger niveau.
Festen evalueerde nieuwe therapieën bij de behandeling van proctologische aandoeningen (aandoeningen van anus, het anaal kanaal en de endeldarm). Festen onderzocht de kans op succes, en zette die af tegen postoperatief functieverlies, het optreden van bijwerkingen en complicaties en het voorkomen van recidieven. Hij keek naar diverse behandelmethoden voor peri-anale fistels (niet-natuurlijke verbindingen vanaf de endeldarm naar het huidgebied rond de anus), chronische anale fissuren (barstjes in het slijmvlies) en aambeien.
